विचार

२०७९ का ‘झरना’ मा मकवानपुर बाहिरका सिर्जना

झरना साहित्यिक परिवार मकवानपुरको प्रकाशन ‘झरना’ २०७९ मा ३० औँ वर्षको उमेरमा छ । यस वर्ष ‘झरना’ का दुई अङ्क ३८ र ३९ प्रकाशित भए । आवरण पृष्ठबाहेक दुवै अङ्क समान ४० पृष्ठका छन् । वासुदेव खनाल र सम्झना आचार्य संरक्षक, डा. घनश्याम परिश्रमी, रमेशमोहन अधिकारी, उद्धव सापकोटा, जनार्दन...

समीर पाख्रिनको ‘अनुगमन’ एकाङ्कीमा मञ्चीयता

मकवानपुर । हेटौंडाको एउटा कार्यक्रममा मैले समीर पाख्रिनले मसित एउटा सानो परीक्षा लिँदै आफ्नो नाम सोध्नुभयो । मैले नाम बताएँ । उहाँले सम्झना भएको बताउनुभयो । एउटा कृति दिनुभयो । र, भन्नुभयो–यस कृतिको बारेमा कतै दुई शब्द लेखिदिनुहोला । लामो समय प्रतीक दैनिकको शनिवारीय अङ्क वाटिकामा स्तम्भ लेख्नुभएका मित्र...

बुढ्यौली साहित्य : विषय प्रवेश

न हि कश्चित्क्षणमपि जातु तिष्ठत्यकर्मकृत् । कार्यत ह्यवशः कर्म सर्वः प्रकृतिजैर्गुणैः ।। श्रीमद्भागवद्गीताको यस श्लोकले भनेको छ – निःसन्देह कुनै पनि मानिस कुनै पनि समय एक छिन पनि कर्म नगरी रहन सक्दैन किनकि सम्पूर्ण मनुष्य समुदाय प्रकृतिजनित गुणद्वारा परेको कर्म गर्नको लागि बाध्य पारिन्छ । जीवनलाई मुख्य गरी चार...

बैंकिङ क्षेत्रको पछिल्लो अवस्था र नेपाल राष्ट्र बैंक

व्यवसायीहरू नै बैंकरसमेत रहेको अवस्थामा आउने स्वार्थको द्वन्द्वका कारण बैंकिङ् क्षेत्रमा पर्ने प्रभावका सम्बन्धमा दिर्घकालीनरूपमा समाधान हुने गरी अगाडि बढ्नुपर्ने देखिन्छ । विश्व आर्थिक परिदृष्य केलाउँदा पछिल्ला दिन त्यति उत्साहप्रद   देखिँदैन । खासगरी सन् २००८ को विश्व वित्तीय संकट टरेपछि कोभिड–१९ को असरस्वरूप विश्वका सबैखाले अर्थतन्त्र पुनः अप्ठ्यारो परिस्थितिबाट...

मासुजन्य उत्पादनमा आत्मनिर्भरता

आत्मनिर्भरता सम्पन्नताको आधार मात्र नभएर आत्मसम्मान, स्वाभिमान र स्वतन्त्रताको मेरुदण्ड हो । परनिर्भरता एक किसिमको गरिबी हो । परनिर्भरताको धरातलमा स्वतन्त्रता र आत्मसम्मान कुण्ठित हुन पुग्छ । मासु र मासुजन्य उत्पादनमा हामी आत्मनिर्भर छौं, यसैगरी अन्य क्षेत्रमा आत्मनिर्भर हुनु जरुरी छ । मासु र मासुजन्य उत्पादन क्षेत्रले देशबासीको पोषण...

टुहुरा–टुहुरी र सुस्केरा मञ्जरी

मकवानपुर । “जबजागे तभी सबेरा” भन्ने भनाईको तात्पर्य यो हो किजहिले निद्रा खुल्छ तहिले बिहान हुन्छ अर्थात् जहिले चेतना हुन्छ तहिले जीवन आलोकित हुन्छ । हिन्दू संस्कृतिमा जीवनको आयुलाई चार भागमा बाँडिएको पाइन्छ । यथाः पहिलो बालापन, दोस्रो युवा जवानी, तेस्रो प्रौढ र चौथो बुढ्यौली । यदिभाषा र साहित्यको...

कौशल पाण्डेसित भेट र मेरो पहिलो लेख

आदरणीय कौशल पाण्डेसित मेरो निकै लामो उठबस रहेको हेटौँडाले देखेको छ । हेटौँडामा एक युग बिताउँदा प्रत्यक्ष र परोक्ष कौशल पाण्डेको छत्रछाँयामा थिएँ । मेरो हेटौँडाका अभिभावक हुनुहुन्थ्यो । धेरै दुःख र सुख उहाँको सान्निध्यमा देखे र भोगेको छु । २०५० मा म हेटौँडा पुगेको हुँ । ११ नम्बर...

नयाँ अनुहार ‘खुट्टी देख्दै चाल पाइयो’

आसन्न मंसिर ४ गते हुने प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनका कारण माहौल गर्माएको छ । सबै उम्मेदवारहरु आफूले जित्ने ग्यारेन्टी गर्दै घरदैलो र प्रचाप्रसारमा लागिपरेका छन् । नागरिकहरू आफ्ना प्रतिनिधि चुन्न आतुर छन् । उम्मेदवारको पक्ष विपक्षमा चियाचोकहरुमा वाद विवाद र छलफल चलिरहेको छ । कुन उम्मेदवार कति पानीमा छन्,...

एक झरनामा नुहाएका तीन मधेसी

अनियमित होइन र तर नियमित पनि होइन । यसै गरी नियमित होइन तर अनियमित पनि होइन । मकवानपुरे साहित्यिक पत्रकारितामा पर्यायवाची लाग्ने झरना साहित्यिक पत्रिको सन्दर्भमा भन्न खोजिएको हो । मकवानपुरमा सबैभन्दा लामो समयदेखि प्रकाशन भइरहेको साहित्यिक पत्रिका झरना नै हुनुपर्छ । अब यस पत्रिकाले तिसौँ वर्षमा पाइला टेकेको...

दसैंको टीका र शिक्षक

हिडिम्बिका नगरी हेटौँडा साहित्यको राजधानी हो । मेरो आँखा अगाडि नै यो साहित्यको राजधानी बनेको छ र हेटौँडालाई साहित्यको राजधानी बनाउनमा विगतमा केही योगदान मैले पनि दिएको छु । सामान्यतया दसैंको विदामा पहिलेदेखि नै शिक्षालयहरु बन्द हुने भएकोले घर फर्किन्थें तर एक साल त्यस्तो हुन सकेन । कुराकानी साप्ताहिक...